Telefon dinlemeye yeni düzen

Güncelleme Tarihi: Ocak 23, 2014 10:22

Nuray BABACAN / ANKARA

Oluşturulma Tarihi: Ocak 23, 2014 09:26

Türkiye’de yasa dışı dinlemeler gündemden düşmüyor. Hemen her gün farklı kesimlerden farklı isimlerin ses kayıtları internete düşebiliyor. Devletin tepesindeki Başbakan’dan sokaktaki taksiciye kadar herkes yasadışı olarak dinlendiğinden şüphe edebiliyor. İşte, artık bu durumun önüne geçmek için hükümet yeni yargı paketinde yasadışı dinlemelere karşı ciddi önlemler almaya hazırlanıyor.

Haberin Devamı

HÜKÜMETİN, son rötuşlarını yaptığı yeni yargı paketinde “telefon dinlemelere ilişkin yeni kurallar” geniş yer tutacak. Yasal ve yasadışı telefon dinlemelere ve TİB’in uygulamalarına büyük gözaltı geliyor.

Adalet Bakanlığı, İçişleri Bakanlığı bürokratları ile AK Partinin hukukçu kurmaylarının üzerinde çalıştığı yeni yargı paketi, CMK ve TMK’nın “Telefon dinleme, teknik takip, arama, mala el koyma ve soruşturmanın gizliliği” gibi bir çok maddesini düzenliyor. Taslak yakında Bakanlar Kurulu’na gönderilecek. Çalışmanın önemli ayağını “telefon dinlemelerle ilgili mevcut düzenlemelerin” kapsamının daraltılması ve ihlaller durumunda verilen cezaların arttırılması oluşturuyor. Edinilen bilgiye göre yapılması planlanan düzenlemeler şöyle:

TİB’E BÜYÜK GÖZETİM

Yeni düzenleme Telekomünikasyon İletişim Başkanlığı’ndan (TİB) yapılan telefon dinlemeleri konusunda da sıkı kurallar getiriyor. Kural dışı dinlemeler ve dinlemelerin sızdırılmasına ilişkin verilen cezalar arttırılacak. Yetki aşımı ve görev dışı kullanımla ilgili yeni cezalar düzenlenecek. Soruşturma aşamasında iletişimin dinlenmesi veya teknik araçlarla takip yapılması konularında da sınırlama olacak.

FARKLI İSME YASAK

Özellikle, “Farklı isimlerle yapılan dinlemelere” ilişkin yasak getirilecek. Teknik takibe ilişkin yetkilere sınır getirilecek. CMK’nın 164 ve 165’ncu maddelerinde yer alan, “İletişimin tespiti, dinlenmesi, kayda alınması ve sinyal bilgilerinin değerlendirilmesi talebi ve kararları” da bu çalışmanın konusu oldu. Telefon dinlemelerine konu edilen suçlarla ilgili değişiklik yapılıyor. Bu kapsamda katalog suçların bazıları dinlemeler dışında tutulacak. Örneğin, cebir ve şiddete dayanmayan örgütlü suçlar dinlemelerin kapsamı dışında tutulacak.

İMHA ETMEYENE HAPİS

Dinlemelerin süresi kısaltılacak. Suç unsuru taşımayan dinlemeler derhal imha edilecek. Etmeyenlere verilen cezalar arttırılacak. Savcılara ve ilgililerine bir yıldan başlayan hapis cezası verilmesi planlanıyor. Dinlemeler sırasında özel hayata ilişkin tespitler yapılmış ve bunlar soruşturma dosyasına girmişse, bunları ayıklamayan savcı ve sorumlularına da hapis cezası verilecek. Dinleme bittikten sonra ilgili kişiye bildirme konusundaki aksaklıklar da giderilecek. Yasada olmasına rağmen uygulanmayan bu kurala riayet etmeyenlere de caydırıcı ceza verilecek.

SUÇA KURUL KARAR VERECEK

Serbest piyasa ekonomisi kuralının tam olarak işlemesi için yeni çerçeve belirlenecek. Yapılacak değişikliklerle eğer suç unsuru ekonomikse, suç tanımına, oluşturulacak Ekonomik Kurullar karar verecek. Mal varlığına el konulacaksa veya tedbir getirilecekse bu kurul karar verecek. Bir yapının terör örgütü olup olmadığına ise oluşturulacak Güvenlik Kurulları karar verecek.

BAĞIŞLAR TAKİP EDİLECEK

Dernek, vakıf, STK’lar dışında denetim dışında kalan yapılara, verilen bağışların denetlenmesi için mekanizma kurulacak. Bağışların kayıt altına alınması, şeffaf ve açık olması sağlanacak. Gizli tanıklık konusunda da düzenleme yapılacak. AB mevzuatına uyumlu hale getirilecek.

FİLİGRANLI TAKİP GELİYOR

Soruşturmalarda, sanığın avukatından önce iddianame ve belgelerin basına sızdırıldığı iddiası üzerine, UYAP’da dosya takibine yeni kurullar getirilecek. Bu kapsamda, bir dosyanın kimden çıktığını belirlemek için filigranlı kağıtlar kullanılacak. Gizli evraklar ve paralarda kullanılan filigranlı kağıt uygulamasıyla, bilgilerin nereden sızdığı takip edilecek. Filigranlı dosyalar hangi yetkililerdeyse ona zimmetlenecek. MİT’in de kullandığı bu yöntemle, sızmanın kimin üzerinden olduğu izlenebilecek.